ПРАВЫ І АБАВЯЗКІ ЗАЦІКАЎЛЕНЫХ АСОБ, ПАРАДАК АБСКАРДЖАННЯ АДМІНІСТРАЦЫЙНАГА РАШЭННЯ
Закон Рэспублікі Беларусь
28 кастрычніка 2008 г. № 433-З
Аб асновах адміністрацыйных працэдур
(Вытрымка)
Артыкул 10. Правы зацікаўленых асоб
Зацікаўленыя асобы маюць права:
звяртацца з заявамі ва ўпаўнаважаныя органы;
бясплатна атрымліваць ад упаўнаважаных органаў прадугледжаныя заканадаўствам аб адміністрацыйных працэдурах формы (бланкі) дакументаў, неабходных для звароту за ажыццяўленнем адміністрацыйных працэдур;
атрымліваць ад упаўнаважаных органаў растлумачэнне сваіх праў і абавязкаў;
прымаць удзел у ажыццяўленні адміністрацыйных працэдур асабіста і (або) праз сваіх прадстаўнікоў, калі іншую не прадугледжана заканадаўчымі актамі;
знаёміцца з матэрыяламі, звязанымі з разглядам сваіх заяў, у тым ліку з атрыманымі ўпаўнаважанымі органамі ад другіх дзяржаўных органаў, іншых арганізацый дакументамі і (або) звесткамі, неабходнымі для ажыццяўлення адміністрацыйных працэдур, рабіць з іх выпіскі, калі іншую не прадугледжана заканадаўствам аб дзяржаўных сакрэтах, камерцыйнай або іншай якая ахоўваецца законам тайне;
атрымліваць адміністрацыйныя рашэнні (іх копіі, выпіскі з іх);
адклікаць сваё заяву ў любы час да заканчэння ажыццяўлення адміністрацыйнай працэдуры;
абскардзіць прынятыя адміністрацыйныя рашэнні;
адклікаць сваю адміністрацыйную скаргу;
ажыццяўляць другія правы, прадугледжаныя сапраўдным Законам і іншымі актамі заканадаўства аб адміністрацыйных працэдурах.
Артыкул 11. Абавязкі зацікаўленых асоб
Зацікаўленыя асобы абавязаны:
ветліва датычыцца да работнікаў упаўнаважаных органаў, не дапускаць нецэнзурных або зняважлівых слоў або выяўленняў у дачыненні такіх работнікаў;
прадстаўляць ва ўпаўнаважаныя органы дакументы і (або) звесткі, уключаныя ў пералікі дакументаў і (або) звестак, якія прадстаўляюцца зацікаўленымі асобамі, а таксама дакументы, прызначаныя ў абзацах другім–сёмым часткі першай пункта 2 артыкула 15 сапраўднага Закона, у выпадку выпатрабавання такіх дакументаў;
уносіць плату, якая збіраецца пры ажыццяўленні адміністрацыйных працэдур;
своечасова інфармаваць упаўнаважаныя органы аб змяненні месца жыхарства (месца знаходжання), месца знаходжання ў перыяд ажыццяўлення адміністрацыйнай працэдуры;
выконваць другія абавязкі, прадугледжаныя сапраўдным Законам і іншымі заканадаўчымі актамі аб адміністрацыйных працэдурах.
Артыкул 111 Правы і абавязкі трэціх асоб
1. Трэція асобы маюць права:
атрымліваць ад упаўнаважаных органаў растлумачэнне сваіх праў і абавязкаў;
знаёміцца з матэрыяламі, звязанымі з адміністрацыйнымі працэдурамі, у ажыццяўленні якіх яны ўдзельнічаюць (удзельнічалі), у тым ліку з атрыманымі ўпаўнаважанымі органамі ад другіх дзяржаўных органаў, іншых арганізацый дакументамі і (або) звесткамі, неабходнымі для ажыццяўлення адміністрацыйных працэдур, рабіць з іх выпіскі, калі іншую не прадугледжана заканадаўствам аб дзяржаўных сакрэтах, камерцыйнай або іншай якая ахоўваецца законам тайне;
адклікаць сваё згоду (у тым ліку выказаную шляхам прастаўлення подпісу на заяве зацікаўленай асобы) на ажыццяўленне адміністрацыйнай працэдуры ў любы час да заканчэння ажыццяўлення адміністрацыйнай працэдуры;
абскардзіць прынятыя адміністрацыйныя рашэнні;
адклікаць сваю адміністрацыйную скаргу;
ажыццяўляць другія правы, прадугледжаныя сапраўдным Законам і іншымі актамі заканадаўства аб адміністрацыйных працэдурах.
2. Трэція асобы абавязаны:
ветліва датычыцца да работнікаў упаўнаважаных органаў, не дапускаць нецэнзурных або зняважлівых слоў або выяўленняў у дачыненні такіх работнікаў;
выконваць другія абавязкі, прадугледжаныя сапраўдным Законам і іншымі заканадаўчымі актамі аб адміністрацыйных працэдурах.
Артыкул 30. Парадак абскарджання адміністрацыйнага рашэння
1. Зацікаўленая асоба і трэцяя асоба ўладаюць правам на абскарджанне адміністрацыйнага рашэння ў адміністрацыйным (пазасудовым) парадку.
2. Адміністрацыйная скарга накіроўваецца ў вышэйстаячы дзяржаўны орган (вышэйстаячую арганізацыю) або ў дзяржаўны орган, іншую арганізацыю, да кампетэнцыі якіх у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі і пастановамі Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь датычыцца разгляд такіх скарг (далей – орган, які разглядае скаргу).
3. Абскарджанне адміністрацыйнага рашэння ў судовым парадку ажыццяўляецца пасля абскарджання такога рашэння ў адміністрацыйным (пазасудовым) парадку, калі іншы парадак абскарджання не прадугледжаны заканадаўчымі актамі.
У выпадку адсутнасці органа, які разглядае скаргу, адміністрацыйнае рашэнне ўпаўнаважанага органа можа абскарджана непасрэдна ў суд.
Абскарджанне адміністрацыйнага рашэння ў судовым парадку ажыццяўляецца ў адпаведнасці з грамадзянскім працэсуальным або гаспадарчым працэсуальным заканадаўствам.
Артыкул 31. Тэрмін падачы адміністрацыйнай скаргі
1. Адміністрацыйная скарга можа пададзена ў орган, які разглядае скаргу, на працягу аднаго года з дня прыняцця якое абскарджваецца адміністрацыйнага рашэння.
2. Орган, які разглядае скаргу, мае права вярнуць тэрмін падачы адміністрацыйнай скаргі ў выпадку пропуска такога тэрміну па ўважлівай прычыне (цяжкая хвароба, працяглая камандзіроўка і інш.).